یکی از موسسان کافه کارآفرینی، علیرضا جعفر از نحوه‌ی برگزاری یک رویداد موفق می‌گوید
آگاهی از تجارب افرادی که قبلا مسیر موفقیت را پیموده‌اند، باعث دستیابی به دانش ارزنده‌تری شده و نقاط ضعف افراد را کاهش می‌دهد. اما می‌بایست واسطه‌هایی در این میان باشد که این انتقال تجربه را انجام دهد. کافه کارآفرینی رویدادی است که چنین ویژگی را دارد، ماموریت کافه کارآفرینی این است که تجربیات یک کارآفرین را به مخاطبانی که دوست دارند کارآفرینی را به عنوان یک مسیر انتخاب کنند انتقال دهد. تیم برگزاری رویداد کافه کارآفرینی تاکنون مسیر را به خوبی طی کرده و با اسقبال زیادی هم روبرو شده است. به همین دلیل ما از آقای علیرضا جعفر یکی از موسسان رویداد کافه کارآفرینی خواستیم تا از تجارب خود در طی برگزاری این رویداد موفق بگویند.
۱) ابتدا اطلاعات کوتاهی راجع به کافه کارآفرینی و نحوه‌ی شکل‌گیری آن بفرمایید؟
کافه کارآفرینی رویدادیست که برای انتقال تجربه ایجاد شده، انتقال تجربه از سمت یک کارآفرین به مخاطبینی که دوست دارند کارآفرینی را به عنوان یک مسیر انتخاب کنند. کارآفرینان در مسیر خود با چالش‌ها و محدودیت‌هایی روبرو می‌شوند که اگر یک شخص قبل از شروع کسب‌وکارش از آن‌ها اطلاع پیدا کند، مطمئنا به مسیر ترقی وی کمک زیادی خواهد کرد.
نحوه‌ی شکل‌گیری: کافه کارآفرینی از دانشکده‌ی کارآفرینی شروع شد. ما کارآفرین‌های صنعت‌های مختلف را می‌دیدیم اما حوزه‌ی آی‌تی تقریبا خالی بود؛ کارآفرین‌های زیادی وجود داشتند که تقریبا آن‌ها را نمی‌شناختیم، اما دوست داشتیم از تجربیات‌شان استفاده کنیم. بنابراین تصمیم گرفتیم رویدادی به نام کافه کارآفرینی برگزار کنیم، رویدادی که تکرارپذیر باشد و در هر قسمت از آن کارآفرینی از حوزه‌ی آی‌تی در مورد تجربیات خود صحبت کند. محل برگزاری هم معمولا خود دانشکده‌ی کارآفرینی بود، اما بعدا دانشکده به ما این اختیار را داد که با دانشکده‌های دیگر نیز ارتباط برقرار کنیم و از پتانسیل انجمن‌های علمی دیگر نیز استفاده کنیم.
۲) تیم اجرایی کافه کارآفرینی شامل چه کسانی است؟
تیم ما از همان اول حول ۴ نفر (مریم نادری، مصطفی صدیقیان، وحید قنبری زاده و علیرضا جعفر) شکل گرفت. این هسته‌ی مرکزی از همان ابتدا از دانشکده‌ی کارآفرینی شکل گرفت و هنوز هم همین هسته وجود دارد، اما در ادامه‌ی کار دوستان خیلی خوبی پیدا کردیم که در رشد این رویداد به ما کمک فراوانی کردند.
۳) به نظرتون چه تخصص‌هایی برای یک تیم موفق برگزاری رویداد نیاز هست؟
به نظرم تخصص خاصی برای اعضای یک تیم نیاز نیست، مهم‌ترین چیزی که همه‌ی اعضای تیم به آن نیاز دارند روحیه است؛ این‌که شما بتوانی روحیه‌ی کار تیمی داشته باشی. برگزاری یک رویداد بیشتر کار تیمی می‌خواهد، این‌که بتوانی کنار دیگران کار کنی. به نظرم به جای این‌که شخص تخصص خاصی داشته باشه بهتر هست که مهارت حل مسئله داشته باشد، چون هنگام برگزاری رویداد اتفاقاتی می‌افتد که از قبل پیش‌بینی نشده، بنابراین شما باید این قدرت را داشته باشید که بهترین تصمیم‌ها را بگیرید. هر چقدر هم که برای رویدادتان برنامه‌ریزی کنید، باز هم روز برگزاری اتفاقاتی خواهد افتاد که برنامه‌ریزی‌های‌تان به هم خواهد خورد. بنابراین افراد تیم باید دارای انعطاف‌پذیری باشند که اگر کمی ساختار برنامه فرق کرد خودشان را نبازند و سعی کنند مسئله را حل کنند.
من توصیه می‌کنم دوستانی با هم تشکیل یک تیم بدهند که انگیزه‌های یکسانی داشته باشند و هدف نهایی‌شان موفقیت تیم باشد. در این‌صورت است که پله‌های موفقیت بهتر طی خواهد شد.
۴) مخاطبان شما چه کسانی هستند و برای ثبت‌نام آن‌ها در رویدادتان چه سرویس‌هایی در نظر گرفته‌اید؟
مخاطبان ما همه‌ی کسانی هستند که دوست دارند در مورد راه‌اندازی یک کسب‌وکار اطلاعاتی داشته باشند، مخاطبان ما اکثرا دانشجوهای علاقمند به حوزه‌ی کارآفرینی به خصوص در صنعت آی‌تی بوده‌اند. در مورد ثبت‌نام در اوایل که تعداد کم بود و مراحل اولیه‌ی شکل‌گیری رویدادمان بود از اس‌ام‌اس استفاده می‌کردیم، اما زمانی‌که تعداد زیاد شد اس‌ام‌اس پاسخ‌گوی نیاز ما نبود و شروع به استفاده از سرویس مای‌ایونت کردیم.
۵) برای تبلیغات رویدادتان از چه روش‌هایی استفاده کردید و از کدام روش نتیجه‌ی بهتری گرفتید؟
تبلیغات برای یک رویداد نقش حیاتی دارد، خصوصا رویدادهایی که مخاطب‌شان خاص نیستند. مخاطبان ما نیز خاص نبودند، به عبارت بهتر از هر رشته یا گرایشی به سمت کافه کارآفرینی می‌آمدند. بنابراین نیاز بود که تبلیغات خیلی وسیعی در دانشکده‌های مختلف داشته باشیم. تبلیغات ما در اوایل به صورت پوستر بود، که آن‌ها را در دانشکده‌ها و سایر رویدادها پخش می‌کردیم، اما جالب بود که تبلیغات چاپی هر چقدر هم در مقیاس وسیعی انجام شود، اثربخشی لازم را ندارد. امروزه پتانسیل فوق‌العاده‌ای در رسانه‌های اجتماعی مختلف وجود دارد، خصوصا برای رویدادهایی که تازه شکل گرفته‌اند و منابع مالی لازم را برای تبلیغات در روزنامه‌ها و سایت‌های خبری ندارند. امروزه شبکه‌های اجتماعی به سادگی در اختیار همه‌ی رویدادها قرار دارد و ما نیز سعی کردیم از اینستاگرام و سایر شبکه‌های اجتماعی موبایلی نهایت استفاده را بکنیم.
از ایمیل و تبلیغات در سایت‌های تخصصی کارآفرینی هم استفاده کردیم اما در نهایت بیشترین بازدهی ما از شبکه‌های اجتماعی بود. نکته‌ی حائز اهمیتی که باید به آن اشاره کنم مداوم بودن تبلیغات‌تان است. شما باید همواره تبلیغات مستمری داشته باشید، چون تصمیم‌گیری برای خیلی از افراد لحظه‌ای است؛ بنابراین برای این تصمیم‌گیری‌های لحظه‌ای حتما باید تبلیغات مداوم و برنامه‌ی خاصی داشته باشید.
۶) در مورد پلتفرم کافه کارآفرینی و مهارت‌هایی که سخنرانان شما دارند کمی صحبت کنید؟
در ابتدا کلیت رویداد این‌گونه بود که یک کارآفرین بیاید و تجاربش را به شرکت‌کننده‌ها انتقال دهد. اما تقریبا از اواسط کافه کارآفرینی ما استانداردهای خاصی در نظر گرفتیم. یکی از اهداف کافه‌کارآفرینی این بود که تا حد امکان ارتباط بین صنعت و دانشگاه را پیوند بزند؛ برای همین یکی از سخنرانان ما کارآفرینی برتر از حوزه‌ی آی‌تی است، سخنران دوم ما کارآفرینی است که عمر کسب‌وکارش بیش از ۲ سال نیست و یا به اصطلاح تخصصی‌تر دارای یک کسب‌وکار نوپاست ولی مسیر موفقیت را به خوبی طی کرده است. سخنران بعدی ما شخصیت برجسته‌ای در حوزه‌ی آی‌تی می‌باشد؛ کسی که تحقیق یا پژوهشی انجام داده است و در نهایت شرکت های مرتبط با این حوزه مثل مراکز رشد، پارک های علم و فناوری و شتاب دهنده‌ها آموزش‌هایی را به شرکت‌کنندگان ما ارائه می‌کنند. این پلتفرم خاص کافه‌کارآفرینی است و اگر در شهرهای دیگر هم اجرا شود می‌بایست همین پلتفرم برای آن رعایت شود.
۷) چگونه از شرکت‌کنندگان خود بازخورد می‌گیرید؟
بسیاری از مخاطبان ما در پایان رویداد نتیجه می‌گیرند که برای کارآفرین شدن ساخته نشده‌اند، این یکی از بهترین خروجی‌های است که ما می‌توانستیم دریافت کنیم. زیرا قرار نیست همه کارآفرین شوند و همه‌ی موفقیت‌ها از مسیر کارآفرینی بدست نمی‌آید. مسیر موفقیت هر شخصی منحصربه‌فرد است و کافه کارآفرینی می‌خواست سهم کوچکی در پیدا کردن این مسیر داشته باشد؛ نه این‌که صرفا بخواهد کارآفرینی را برجسته کند.
ما از روش‌های مختلفی برای فیدبک‌گیری استفاده می‌کنیم، اغلب آخر برنامه‌ها شخصا با شرکت‌کنندها صحبت می‌کنیم و نظراتشون رو دریافت می‌کنیم، کامنت‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی دریافت می‌کنیم را حتما پاسخ می‌دهیم و به این ترتیب به بهترین نتایج دست پیدا می‌کنیم.
بسیاری از دوستان از من می‌پرسند که چرا از نظرسنجی کاغذی استفاده نمی‌کنیم؟ راستش را بخواهید در اوایل چنین کاری انجام دادیم، اما این مدل فیدبک‌گیری برای رویدادهای کمتر از ۵۰ نفر مناسب است، خیلی از شرکت‌کننده‌ها اصلا توجهی به این نظرسنجی‌ها ندارند، وقت ندارند، مشتاق نیستند و … .
در کل ما بهترین نتایج را از بازخوردهای حضوری دریافت کردیم ولی نظرسنجی ایده‌آلی که از طریق اینترنت شکل بگیرد و کاملا استاندارد باشد در برنامه‌ی آتی کافه‌کارآفرینی هست.
۸) بهترین روش جذب اسپانسر برای رویداد کدام است؟
اسپانسر بخش حیاتی ماجرا است، ما دو نوع اسپانسر داریم. اسپانسر مالی و اسپانسر غیرمالی که از لحاظ سالن و مراحل اداری از رویداد حمایت می‌کند. این دو اسپانسر را عملا با هم ترکیب نکنید، جذب اسپانسر مالی کار بسیار دشواری است، شما زمانی می‌توانید دنبال اسپانسر مالی بروید که رویداد قابل قبولی ارائه کرده باشید و برای رویدادهای بعدی حمایت او را طلب کنید و مسلما این نوع اسپانسرینگ در مراحل اولیه شکل نخواهد گرفت. اما اسپانسر نوع دوم اسپانسری است که از لحاظ سالن، پذیرایی و غیره به ما کمک می‌کند. سر این قضیه دانشکده‌ی کارآفرینی دانشگاه تهران به ما این امکان را داد که از سالنش استفاده کنیم و دانشکده‌های دیگر نیز از لحاظ سالن و پذیرایی کمک زیادی به ما کردند. این نوع اسپانسر می‌تواند از اول شکل‌گیری رویداد وجود داشته باشد.
جدای از این بحث، درآمدزایی از اسپانسر مالی هرگز نباید اولویت اول شما باشد. درآمدزایی خوب است، اما این‌که چقدر درآمد از رویداد کسب کنیم رسالت اصلی و کیفیت کار را خراب می‌کند. کافه کارآفرینی هیچ‌وقت درآمدزایی را ملاک قرار نداده است، هدف ما همواره این بوده که از راه مناسبی درآمد کسب کنیم و بتوانیم این برنامه را ادامه دهیم.
مورد دیگری که حتما باید به آن توجه کنید این است که شخصیت اسپانسر شما بسیار مهم است و این بستگی به خود شما دارد که چگونه شخصی انتخاب کنید، چون در ادامه پیشنهادهای مختلفی ارائه می‌شود و مجبورید به آن‌هاعمل کنید. بعضی مواقع برخی افراد پیشنهادهایی ارائه می‌کنید که واقعا قابل قبول نیستند، مثلا این‌که یک ساعت از برنامتون رو به من اختصاص بدهید تا سخنرانی کنم و این موضوع به هوشمندی شما بستگی دارد تا پیشنهادهای مختلف را ارزیابی کنید. کافه کارآفرینی در حال حاضر اسپانسرهای قوی دارد و رفته رفته هم بر تعدادشان افزوده می‌شود.
۹) چه سیاست‌های قیمت‌گذاری برای رویدادتون در نظر گرفتید؟
هر رویدادی برای خود سیاست‌های قیمت‌گذاری خاصی دارد، نکته‌ی جالبی که همیشه از ما پرسیده می‌شود این است که چرا شرکت در رویداد برای دانشجویان رایگان است؟ ما هیچ‌وقت مبنای قیمت‌گذاری‌مان را مخاطبان‌مان قرار ندادیم. رویداد ما همواره برای دانشجویان رایگان بود و از افراد آزاد هم فقط ۱۰ هزار تومان دریافت می‌کردیم و آن را هم صرف هزینه‌های خود رویداد می‌کردیم. اعتقاد ما این است که می‌بایست از یک سری راه‌های هوشمندانه‌ای درآمدزایی بکنیم و هیچ‌وقت مبنا را مخاطبان خود قرار ندهیم. علاوه بر این‌ها شما مزایایی از رویداد کسب خواهید کرد که در ادامه فقط جنبه‌ی پولی قضیه را در نظر نخواهید گرفت. خیلی از جنبه‌های دیگر مانند یادگیری، شناخت از افراد و پیشنهادهای کاری بهتر می‌تواند یک خروجی موفق برای شما باشد.
۱۰) برای کسانی که می‌خواهند کافه کارآفرینی را در شهر خود برگزار کنند توصیه‌ی خاصی دارید؟
ما از کسانی‌که می‌خواهند کافه‌کارآفرینی را در شهر خودشان برگزار کنند بسیار استقبال می‌کنیم و خیلی خوشحال می‌شویم که این رویداد در شهرهای دیگر هم ادامه پیدا کند. کافه کارآفرینی تاکنون در شهرهایی مثل اراک و قم شروع شده و ما به شهرهای دیگر نیز برگزاری آن را توصیه می‌کنیم. از طریق راه‌های ارتباطی ما اینستاگرام و سایت مجموعه نیز می‌توانند با ما در ارتباط باشند.
دوستان باید پلتفرم کافه‌کارآفرینی را که در سوالات قبلی بدان اشاره کردم رعایت کنند. احتمالا با مشکلات مکان و سخنران مواجه خواهند شد که برای حل مشکل مکان می‌توانند با دانشگاه‌ها و یا افراد مشهور شهر خود ارتباط برقرار کنند. اما در مورد مسئله‌ی کارآفرین حوزه‌ی آی‌تی، ما می‌توانیم کارآفرین مورد نظر را به شما معرفی کنیم، حتی می‌توانیم آن‌ها را همراهی کنیم و در رویداد شما حضور پیدا کنیم. ما بسیار خوشحال می‌شویم اگر این انتقال تجربه در سطح ملی و برای همه‌ی هموطنان‌مان فراهم شود.
